Η θετική στάση απέναντι στα λάθη

Eίναι σημαντικό εμείς να βοηθήσουμε ώστε να μην εδραιωθεί στο μυαλουδάκι των παιδιών η αντίληψη ότι το λάθος είναι «κακό» πράγμα και πρέπει αν μη τι άλλο να το κρύβουμε.
Φράσεις-κλειδιά που προτείνουμε είναι οι εξής:

• «Δεν υπάρχει λόγος να κρύβει κανείς τα λάθη του, πρώτον γιατί όλοι κάνουμε λάθη, ειδικά όταν δοκιμάζουμε καινούργια πράγματα, και δεύτερον γιατί μέσα από τα λάθη μας μαθαίνουμε.»
• «Το σημαντικό δεν είναι να αποφεύγει κανείς τα λάθη, αλλά να προσπαθεί να τα διορθώνει. Έτσι, μαθαίνουμε.»
• «Τα λάθη μας δεν πρέπει να τα κρύβουμε από τον δάσκαλό μας, αλλά να ρωτάμε για να λύνουμε τις απορίες μας. Έτσι, κι εκείνος θα μπορεί να μας βοηθήσει πιο σωστά».
• «Τα λάθη δείχνουν ότι έχουμε προσπαθήσει και αυτό είναι το πιο σημαντικό. Γι’ αυτό και τα λάθη έχουν γίνει πολλές φορές αφορμή για να κάνει η ανθρωπότητα μεγάλα βήματα. Για παράδειγμα ο Κολόμβος κάνοντας λάθος ανακάλυψε την Αμερική».

Τα παιδιά δεν πρέπει να φοβούνται να κάνουν λάθη, γιατί όσο πιο πολύ προσπαθούν, κάνουν λάθη και ξαναπροσπαθούν, τόσο καλύτερα κατακτούν τη νέα γνώση, δηλαδή την κατανοούν, την ανακαλούν ευκολότερα και τη χρησιμοποιούν.
Για αυτό θα πρέπει στο σπίτι:

• να αφήνουμε τα παιδιά να «παλεύουν» όσο το δυνατόν περισσότερο με τη μελέτη τους. Να τ’ αφήνουμε να γράφουν και να σβήνουν όσες φορές χρειαστεί, αντί να σπεύδουμε να τους πούμε τη σωστή απάντηση ή να τους δώσουμε εξαρχής «μπούσουλες» και τεχνικές.
• Μέσα στην καθημερινότητά μας θα πρέπει να βρίσκουμε αφορμές να συζητάμε για τη χρησιμότητα του λάθους. Τα παιδιά πρέπει να κατανοήσουν ότι πολλά από τα επιτεύγματα που βλέπουν γύρω τους (π.χ. ένα καταπληκτικό λογισμικό) έχει πίσω του πολλές δοκιμές και πολλές αποτυχίες.

Οι καθημερινές ασκήσεις που έχει να κάνει το παιδί για το σχολείο είναι το καλύτερο πλαίσιο για να διδαχθεί την αξία του λάθους, επειδή είναι ανάλογες των δυνατοτήτων του και έχουν επιλεγεί με βάση την προηγούμενη σχετική γνώση του. Γι’ αυτό είναι σημαντικό:

• να επιμείνετε στο να προσπαθεί μόνο του και να μην σπεύδετε να το βοηθήσετε
• να συζητάτε με το παιδί για τη διαδικασία και όχι μόνο για το αποτέλεσμα (δηλαδή ακόμα και όταν το αποτέλεσμα π.χ. μιας μαθηματικής άσκησης είναι σωστό, να ζητάτε από το παιδί να σας πει τι έκανε και πώς το σκέφτηκε)
• να συζητάτε με το παιδί για τις προσπάθειες που έκανε για να φτάσει σε ένα αποτέλεσμα και να το επιβραβεύετε.